Artykuł
Etymologia nazwy Łączna prawdopodobnie związana jest z charakterystycznym układem terenu tj. od "łąki" lub "łęku" (oznaczającego krzywiznę, zakręt lub zakole rzeki). Według innych badaczy Łączna swoją nazwę zawdzięcza czasownikowi "łączyć" i związana jest z przebiegającym dawniej tędy traktem z Kielc z miejscowościami leżącymi w dolinie Bobrzy i Kamionki. Inni jeszcze uważają, że geneza nazwy wywodzi się od płynącej rzeki Łącznianki. Pierwsze przekazy źródłowe wymieniają miejscowość jako Lanczna, Łączna, Laczno. Dopiero w XIX w. pojawia się nazwa Łączna. Tereny, na których lokowano Łączną z nadania księcia Władysława Hermana staje się częścią rozległych dóbr biskupów krakowskich.
O samej Łącznej pierwsza wzmianka pochodzi z 1260 r. z dokumentu Leszka Czarnego. Cystersi z Wąchocka otrzymali wówczas przywilej łowienia bobrów na rzece Kamiennej (obecnie Kamionka). Najstarsza pisana wzmianka o Łącznej pochodzi z roku 1383. Znajduje się w dokumencie wystawionym przez kancelarię katedry Świętego Wacława w Krakowie. Funkcję biskupa krakowskiego sprawował wówczas Jan Redlica. Najwcześniej z terenu dzisiejszej gminy wzmiankowana jest "Cziruona Góra", czyli obecna Czerwona Górka - w roku 1328. Nie jest to jednak zapewne data powstania samej miejscowości, ale nie zachowały się materiały historyczne, które pozwoliłyby precyzyjnie określić datę jej lokowania. Było to zapewne związane z kolonizacją prowadzoną na tym terenie przez biskupów krakowskich. Procesy te zapoczątkowane zostały w drugiej połowie XIV wieku przez biskupa Bodzantę, a kontynuowane przez Floriana z Mokrska, Jana Redlicę, Piotra Wysza, Wojciecha Jastrząbca, a przede wszystkim Zbigniewa Oleśnickiego. Tereny dzisiejszej Łącznej wchodziły w skład ziemi sandomierskiej zaś w administracji kościelnej podlegały kluczowi tarczewskiemu (później bodzentyńskiemu). W roku 1422 Łączna otrzymała przywilej łowiecki na dziki, sarny i inną drobną zwierzynę. W pierwszej połowie XV w. w Łącznej użytkowanych było 13 łanów. Jan Długosz w "Liber Beneficjiorium" podaje, że należąca do klucza bodzentyńskiego Łączna, miała 11 łanów kmiecych, 1 młyn bez roli, 2 zagrody z rolą oraz 1 karczmę z rolą. W dokumencie Piotra Tomickiego z 1528 r. wymieniana jest także Łączna jako wieś leżąca na terenie budowy kuźnicy przez Klemensa z Bliżyna. Rozwój osadnictwa w okolicach Łącznej przyspieszyło powstanie traktu warszawsko - krakowskiego, którego znaczenie bardzo wzrosło po przeniesieniu w 1569 roku stolicy z Krakowa do Warszawy.
Przez cały okres od XV do XVIII wieku miejscowość znajdowała się w województwie sandomierskim. Tereny dzisiejszej gminy Łączna były zasobne w lasy, toteż w życiu gospodarczym miejscowości znaczącą rolę odgrywać musiało także bartnictwo. Dokument kapituły krakowskiej z 1644 roku wymienia siedmiu z nich z Łącznej: Pliasza, Ważek Kyzek, Mikołaj Januszek, Mateusz Grzybowisk, Sobek Janeczek, Jan Patyczek, Stanisław Kyzek. Jednak podstawą bytu mieszkańców tych ziem było rolnictwo. W produkcji roślinnej dominowała uprawa zbóż; pszenicy, żyta, owsa, jęczmienia. Uzupełniającą rolę pełniła uprawa grochu, lnu, konopi, tatarki. W Łącznej znajdował się także folwark oraz browar. W połowie XVI w. Łączna należała do parafii Wzdół. W 1678 r. mieszkało w Łącznej 46 osób: 18 kmieci, 5 zagrodników, 2 sołtysów, 6 komorników, 14 rzemieślników, 1 piekarz. Od XI w. tereny gminy Łączna wchodziły w skład dóbr biskupów krakowskich. Sytuacja taka trwała do 1789 r., kiedy to na mocy uchwały Sejmu Czteroletniego zostały one przejęte przez rząd. W okresie rozbiorów Łączna należała do Guberni Radomskiej. Od roku 1795 (po III rozbiorze Polski) tereny Łącznej na okres do 1809 roku znalazły się w zaborze austriackim. Następnie weszły w skład Księstwa Warszawskiego (do 1815 roku), a później Królestwa Polskiego.
W 1827 roku wieś Łączna podzielona była na cześć rządową i część prywatną. Część rządową zamieszkiwało 884 mieszkańców i znajdowały się w niej 134 dymy ( tak określano domy mieszkalne). W części prywatnej był l dym i 8 mieszkańców.
Pierwsza połowa XIX wieku to zanik tradycji hutniczych i górniczych w tym rejonie i bartnictwa.
Jednakże ogromne znaczenie dla rozwoju Łącznej i okolicy w latach 1820-1036 miała budowa traktu warszawskiego. W 1846 roku powstały dwie karczmy: w Łącznej i Występie. W 1864r. w Występie istniała również stajnia, zajezdnia i zajazd. Pod koniec XIX wieku niemal obok siebie istniały trzy karczmy: Pocieszka w Łącznej oraz w Goździe i Występie.
Zmianie ulega również układ pierwotny wsi ukształtowany podczas średniowiecznej lokacji. Stało się tak w wyniku przeprowadzonej w drugiej połowie XIX wieku akcji "urządzania wsi". Wyznaczone wówczas jednostki osadnicze miały charakter tzw. rządówek. Wielodrożna wieś Łączna, w wyniku "urządzania", podzielona została na kilka miejscowości, które z czasem stały się odrębnymi wsiami: Kamionki, Czerwona Górka, Podzagnańszcze, Stawik, Jaśle).
Nie mniej ważne dla Łącznej było wybudowanie w latach 1884-1885 kolei na trasie Dęblin - Radom - Skarżysko - Kielce - Dąbrowa Górnicza. Pierwsza połowa XIX wieku to również zanik tradycji hutniczych i górniczych w tym rejonie i bartnictwa. W 1867 r. Łączna znalazła się w Guberni Kieleckiej powiecie kieleckim i gminie Suchedniów, zaś w strukturze kościelnej podlegała parafii we Wzdole, gdzie też znajdował się cmentarz grzebalny. W końcu XIX w. Łączna zasłynęła jako producent zabawek drewnianych. W latach 1884 - 1885 przez Łączną poprowadzono kolej z Dęblina do Kielc. W 1887 r. Łączna z folwarkiem liczyła 1690 mieszkańców i 167 domostw. Od końca lat osiemdziesiątych XIX wieku datują się początki szkolnictwa w Łącznej W 1890 r. powstała szkoła, zaś w latach 1905-1906 dzieci ze szkoły elementarnej bojkotowały nauczanie języka rosyjskiego. W 1913 r. powstała parafia Łączna, która od 1920 r. wchodzi w skład diecezji kieleckiej. Już rok wcześniej rozpoczęto budowę kościoła, którego budowę zakończono w 1920 roku. Pod odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Łączna weszła w skład województwa i powiatu kieleckiego. Polska znalazła się w stanie skrajnego wyniszczenia gospodarczego i politycznego, chaosu, nędzy i zacofania. Nędznie wyglądały wioski dzisiejszej gminy, jak zresztą wszystkie polskie wsie (szczególnie te leżące na ziemiach okupacji rosyjskiej). Obraz wiosek stanowiły chaty często kryte słomą, stodoły, płot z wikliny. Mimo, że wioski rozciągały się wzdłuż szosy Kraków Warszawa oraz przy szlaku kolejowym, to do bardziej oddalonych wsi: Zagórza, Zaskala czy Zalezianki trudno było dojechać nawet konną furmanką. Warunki życia były ciężkie, rolnictwo zacofane (nie znano i nie stosowano nawozów sztucznych). Ludzie żyli tym, co zdołali wyprodukować w swoich skromnych gospodarstwach. Kryzys gospodarczy lat 30- tych nie ominął wiosek gminy Łączna. Brakowało pracy. Na kolei było zatrudnionych kilku pracowników stałych i kilku sezonowo. Kilkunastu rolników posiadających konie, zarabiało dowożąc drewno z lasów do tartaków w Suchedniowie i Łącznej (Zaszosiu i w Kamionkach). Tartak w Łącznej spłonął, a tartak i młyn w Kamionkach przestały działać. Sytuacja gospodarcza ożywiła się znacznie w latach 1830 - 38. Prowadzono wtedy prace przy gruntownej przebudowie szosy Kraków -Warszawa. Zatrudnienie wówczas znalazło wielu mieszkańców łączyńskich wsi. Końmi dowożono kamień ze stacji kolejowej na poszczególne odcinki budowanej drogi.
Dwudziestolecie międzywojenne to także okres rozwoju życia społeczno -kulturalnego osady. W 1927 roku powstaje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Stan oświaty po odzyskaniu niepodległości był fatalny. Analfabetyzm był udziałem niemal połowy ludności dojrzałej i starszej. Dopiero młode państwo polskie wprowadziło obowiązek nauczania w zakresie szkoły podstawowej tj. siedmiu klas. Szkoła w Łącznej mieściła się w budynku parterowym o czterech klasach lekcyjnych. Była również inspiratorem życia kulturalnego. Organizowała m.in. obchody rocznic państwowych i niepodległościowych, przedstawienia teatralne, zajęcia sportowe. Działało w niej szereg organizacji: Związek Harcerstwa Polskiego, Towarzystwo Opiek na Zwierzętami, Koło Byłych Wychowanków, Szkolna Kasa Oszczędności, Szkolne Koło Ligi Morskiej, chór. Przebudowa szkoły i nadbudowa piętra została przeprowadzona w latach 1930 -31.
Na terenie ówczesnej Łącznej istniała młodzieżowa organizacja "Strzelec", przygotowująca młodzież do służby wojskowej (prowadziła przysposobienie wojskowe), prowadziła też działalność kulturalną (organizowała przedstawienia i akademie z okazji rocznic historycznych). Wychowanie młodzieży strzeleckiej opierało się na ideologii walk legionowych oraz kulcie Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Działało też Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej, zrzeszające młodzież katolicką, której patronował kościół. W Goździe młodzież zrzeszona była w Związku Młodzieży Wiejskiej "Siew", która popierała kulturę ludową. Wymienione organizacje prowadziły szkolenia w zakresie rolnictwa Przy każdej z nich istniał zespół przysposobienia rolniczego). Lata 1918-1939 to także rozwój gospodarczy osady. Powstał tartak, spódzielnia spożywców "Rolnik" drobne zakłady handlowe i rzemieślnicze. Rozpoczęły działalność organizacje zawodowe i oświatowe - Kółka Rolnicze. Rozwinął się wtedy drobny przemysł drzewny i chałupniczy ( w Zagórzu wyrabiano drewniane łyżki, w Zaleziance szufle piekarnicze, w Łącznej - Zaszosiu zabawki drewniane).Wyrabiano też gonty do krycia dachów. Chałupnicy zrzeszeni byli w Spółdzielni przemysłu Drzewnego. Upowszechnianie czytelnictwa w gminie, było jednym z oświatowych i kulturalnych inicjatyw dyrektora szkoły podstawowej w Łącznej, który z braku biblioteki, wypożyczał książki z biblioteki w Kielcach, wymieniając, co pewien czas na nowe.
3 września 1939 roku atakiem niemieckiego lotnictwa na stację kolejową w Łącznej dociera tutaj II wojna światowa. Podczas wojny miała tu miejsce nasilona działalność partyzancka. Świadczą o tym liczne miejsca pamięci narodowej.
Gmina Łączna należy do jednych z najmłodszych jednostek samorządu terytorialnego w województwie świętokrzyskim. Powstała z dniem l stycznia 1995 roku na mocy decyzji ówczesnego premiera Waldemara Pawlaka. Nastąpiło to w wyniku podziału dotychczasowej gminy Suchedniów.
Tradycje funkcjonowania odrębnej administracji na tym terenie istniały od lat powojennych do 1975 roku. Wówczas to tzw."reforma gierkowska" wprowadziła dwustopniowy podział kraju na województwa i gminy. Na szczeblu lokalnym zlikwidowano gromady i zmniejszono liczbę gmin. Teren Łącznej i okolicznych wsi włączono do gminy Suchedniów.
W marcu 1995 roku przeprowadzone zostały pierwsze w historii Łącznej samorządowe. Pierwsza sesja nowo wybranej Rady Gminy odbyła się 14 marca 1995 roku w świetlicy KiZWK"Bukowa Góra". Rada Gminy, spośród osiemnastu radnych, na swego przewodniczącego wybrała Zofię Chrzęszczyk, emerytowaną nauczycielkę Szkoły Podstawowej w Łącznej. Wójtem Gminy na tej samej sesji wybrany został Andrzej Ślusarczyk, wcześniej będący zastępcą burmistrza Suchedniowa.